کولر گازی چیست ؟

امروزه تهویه هوا برای حفظ راحتی حرارتی در محیط های داخلی ، به ویژه برای آب و هوای گرم و مرطوب ضروری است. امروزه تهویه هوا که شامل رطوبت زدایی و سرمایش است ،که معمولاکه اصولا در ساختمانهای تجاری و مسکونی و فرآیندهای صنعتی به یک ضرورت تبدیل شده است.که این بخش سهم عمده ای از مصرف انرژی یک ساختمان و تاسیسات را به خود اختصاص می دهد. در آب و هوای گرمسیری ، انرژی مصرف شده توسط گرمایش ، تهویه هوا می تواند بیش از 50٪ از کل انرژی مصرفی یک ساختمان باشد. این رقم قابل توجه در درجه اول به دلیل وظیفه سنگینی است که بر روی فن آوری های خنک کننده قرار می گیرد تا بارهای گرمای معقول و نهان را از بین ببرد. بنابراین ، پتانسیل فوق العاده ای برای بهبود بهره وری کلی سیستم های تهویه مطبوع در ساختمان ها وجود دارد.

کولر گازی چگونه کار می کند؟

از سه قسمت اصلی: 1) کمپرسور 2) اواپراتور 3) کنداسور تشکیل شده که در داخل هر سه این قسمت ها گازدر حال گردش است. گاز های فریونی به طور کلی دارای این ویژگی ها هستند که اگر متراکم شوند و سپس رها شوند، با جذب گرمای محیط به خود، سبب خنک شدن محیط می شوند. 

بر این اساس، کمپرسورها با متراکم کردن گاز، آن را به سمت اواپراتور کشانده وهدایت می کند.

اواپراتور یک لوله با خمیدگی های زیاد است که توسط شبکه ای از فین ها، سطح تماس آن با هوای محیط افزایش یافته است. معمولا در برابر اواپراتور فن هایی تعبیه شده است که هوای اتاق را مکیده و با عبور از بین فین های اواپرتور خنک شده و سپس از خروجی دمپر به بیرون پرتاب می کند. یعنی در واقع کولر گازی همان هوای موجود در اتاق را به گردش می اندازد و طی این گردش با انتقال گرمای هوای اتاق به گاز فریون سرد، موجب خنک شدن محیط می شود. و هوای جدیدی را به داخل اتاق تزریق نمیکند. به همین دلیل نیاز هست تا هنگام کار کردن کولرگازی، تمامی در ها و پنجره های اتاق بسته باشد، درست عکس کولرهای آبی که با تهویه فشار مثبت، هوای خارجی را به داخل اتاق فوت می کند و اگر محیط کاملا بسته باشد، موجب شرجی شدن محیطی که کولر آبی در آن کار می کند می شود. در نتیجه استفاده همزمان از کولر گازی و کولر آبی در یک محیط توجیهی ندارد.طی روند چرخش هوای اتاق توسط کولر گازی و میعان صورت گرفته برای بخار آب موجود در هوا، مقداری آب به وجود می آید که توسط سینی درین در پایین اواپراتور جمع آوری و به خارج از پنل هدایت می شود

در ادامه، گازی که اواپراتور را ترک می کند، به دلیل جذب گرمای محیط به خود دمایش افزایش یافته و کاملا منبسط شده است. در نتیجه متراکم کردن مجدد آن انرژی زیادی مصرف می کند. بنابراین لازم است این گاز قبل بازگشت به کمپرسور، با از دست دادن دمای خودمنقبض تر شود. کندانسور قسمتی است که گاز در آن گرمای خود را به سیال دیگر (که در خصوص کولر های گازی، اتمسفر می باشد) منتقل می کند. از این روکولرهای گا ی در دسته بندی سیستم های تبریدی تراکمی هواخنک قرار می گیرند (یعنی کندانسور آنها توسط هوا خنک می شود). کندانسور نیز ساختاری شبیه به اواپراتور دارد. یعنی لوله ای با خمیدگی های بسیار است که توسط شبکه ای از فین ها احاطه شده تا سطح تماس آن با هوای محیط افزایش یابد.

گاز بعد از آن که در کندانسور دمای خود را از دست داد مجدد به کمپرسور بر می گردد و این سیکل ادامه می یابد. در خصوص کولرهای گازی سرد وگرم، سیکل هیت پمپ کاملا قابل بازگشت است،  و کولرهای گازی می توانند کنترل آب و هوایی کل سال را برای گرمایش خانه شما در زمستان و سرمایش و رطوبت گیری آن در تابستان فراهم می کند. یک هیت پمپ در زمستان ها منبع هوای گرم را از هوای خارج جذب می کند و در تابستان ها گرما را به هوای بیرون پس می دهد. منتهی از آنجا که گازهای فریونی در دماهای منفی به سرعت کریستاله می شوند، در فصول سرد نمی توان بر روی کولر گازی به عنوان یک وسیله گرمایشی حساب چندانی باز کرد

شناخت انواع کولر گازی و کاربرد آنها در تهویه مطبوع:

 کولرگازی به طور کلی وظیفه تولید کردن هوای خنک و جذب هوای گرم و مطبوع را از طریق فرایند تبخیر گاز اواپراتور درکولر را دارا می باشد . کولر گازی یکی از بخارکننده جذب گرمای هوا ،  کمپرسور برای متراکم کردن گاز مبرّدو کندانسور بیرونی جهت خنک کردن مبرد، که از شیر انبساط تشکیل شدده است .کولر های گازی را می توان به دو دسته  کولرهای دو تکه یا همان اسپلیت ها و کولر گازی یک تکه (پنجره ای یا پرتابل) تقسیم بندی نمود.
 کولر گازی های دو تکه یا همان اسپلیت ها ازپنل داخلی و پنل خارجی (کندانسور) تشکیل گردیده. که بخش داخلی آن را ، یونیت داخلی و یا پنل داخلی (اواپراتور) و  بخش خارجی آن را ، یونیت های خارجی یا پنل های بیرونی (كندانسور)می گویند.
کمپرسور در واقع یک موتور یا قلب کولرهای گازی و اسپلیتها می باشد که قرار گرفتن آن در بخش خارجی دستگاه صدای حاصل از کار کرد دستگاه به داخل ساختمان منتقل نمی شود، به همان علت احساس آرامش و راحتی ازلحاظ صوتی بیشتری را حاصل می نماید. کمپرسورها یا موتور کولرگازی ها را می توانیم در سه نوع کمپرسور حاره ای پیستونی ،کمپرسور اسکرال و کمپرسور روتاری تقسیم بندی نمایم.

• کولرهای یک تکه یا پنجره‌ای

کولرهای یک تکه دیواری و یا پشت پنجره‌ای ، مورد توجه ومتداول می‌باشند و به آسانی در داخل قاب پنجره نصب می‌شود  ، ساختمان داخلی این نوع کولر گازی ها نیز همانند بسیاری از لوازم خانگی مخصوصا یخچال فریزر از دو قسمت اصلی تشکیل شده است که عبارتند از:

• قسمت الکتریکی :
قسمت الکتریکی شامل قسمت‌هایی چون دوشاخه و سیم‌های رابط ، کمپرسور ، خازن ، رله بار زیاد (اورلود) رله راه انداز ترموستات ، کلید چند وضعیتی (کلید فن) ، کلید اصلی کولر و کنترل از راه دور (در کولرهای دو تکه) می باشد.
درکولرهای گازی از یک خازن و در بعضی از کولرها از دو خازن به منظور ایجاد گشتاور راه اندازی کمپرسور استفاده می شود. شکل متداول بکارگیری خازن ، به این صورت است که یک خازن برای راه اندازی موتورفن (پروانه) و یک خازن برای راه اندازی کمپرسور مورد استفاده قرار می‌گیرد ظرفیت این خازنها در کولرهای مختلف متفاوت است.

.
• قسمت مکانیکی :

اجزای مکانیکی کولر گازی با اندکی تفاوت ، درست مثل قطعات مکانیکی یخچال می‌باشد از آن جمله می‌توان به قطعاتی مانند کمپرسور کندانسور (رادیاتور) ، اواپراتور ، فیلتر (درایر) ، پروانه اواپراتور ، لوله مویین (کاپیلاری) ، سینی زیر کولر ، خروجی هوا و فیلتر خروجی هوا اشاره کرد.
• در کمپرسور کولرهای گازی دو مکانیسم بکار گرفته شده است. نوعی از این کمپرسورها از پیستون و میل لنگ طراحی نموده‌اند. اما نوع دیگری از کمپرسورها فاقد میل لنگ و پیستون بوده و روتور در حال چرخش (به واسطه فرم خاص) گاز را از مسیر ورودی مکیده و آن را وارد لوله رفت می‌سازد این نوع کمپرسورها را کمپرسورهای دورانی می‌نامند. در کولرهای گازی از دو پروانه استفاده می‌شود که عموما بر روی یک محور اصلی سوار شده‌اند. یکی از پروانه‌ها هوا را از مجرای ورودی مکیده و با وزش آن کندانسور ، گرما به محیط خارجی منزل یا محل کار می‌راند، پروانه دوم که به قسمت جلوی موتور فن متصل است هوا را از مجرای ورودی مکیده و با وزش آن به اواپراتور ، سرما را به محیط وارد می‌سازد.